Szczaw kobylak (Rumex hydrolapathum Huds.) jest wieloletnią rośliną zielną, z rodziny gryczanej, ma wysokość 60-150 cm, z krótkim kłączem wielogłowym i mocnym, słabo rozgałęzionym korzeniem. Trzon wyprostowany, podniebienny, zakończony długą wiechą małych, zielonkawych kwiatów.
Dolne liście łodyg są duże i szerokie, górne są małe i wąskie. Łacińska nazwa “rumex” w tłumaczeniu oznacza “włócznię”, to zejście podaje się z powodu fortów liści. Kwitnie w czerwcu – lipcu.
Spotykany w całej Europie z wyjątkiem dalekiej północy. Rośnie na łąkach zalewowych, wzdłuż rzek, zboczy, gajów, leśnych polanek, w pobliżu dróg. Najlepiej rośnie na umiarkowanie wilgotnych glebach.
Używane są korzenie zebrane jesienią, smak ich ściągający przypominający smak rabarbaru.
Skład chemiczny
Substancje garbujące (8-12%), flawonoidy, witamina K, olejek eteryczny, żywice, żelazo, kwasy organiczne (szczawiowy, kawowy i inne) znajdują się w korzeniach; w liściach – kwas askorbinowy (60,5 mg%), glikozydy flawonowe (hiperazyd i rutyna), karoten; kwasy organiczne w liściach i łodygach; w kwiatach – kwas askorbinowy. Roślina ma działanie przeciwbakteryjne.
Działanie i zastosowanie
W małych dawkach ma właściwości ściągające, a w dużych dawkach ma działanie przeczyszczające, bliskie działaniu rabarbaru. Efekt przeczyszczający występuje w ciągu 10-12 godzin od momentu przyjęcia. Składniki aktywne działają pobudzająco na mięśnie jelita grubego, przyczyniając się do zmiękczenia mas kałowych. Długotrwałe używanie może być uzależniające. W małych dawkach (2,5-5 g) ma działanie żółciopędne o charakterze odruchowym.
Stosuje się go w postaci wlewu, wywaru, ekstraktu do leczenia zapalenia okrężnicy, zapalenia jelit, z hemoroidami, szczelinami odbytu, jako środek przeciwzmarszczkowy, przeciwkrzepliwy i hemostatyczny. W postaci proszku – na anemię i jako środek regulujący pracę przewodu żołądkowo-jelitowego.
W medycynie chińskiej wywar z korzenia stosuje się jako środek przeczyszczający, surowy mielony korzeń lub wyciśnięty z niego sok – na zewnątrz w przypadku chorób skóry.
W medycynie niemieckiej wywar z korzenia stosuje się na podrażnienia gardła, krtani, kaszlu, kataru, przedniego, bólu głowy (jako pocieranie świeżym sokiem lub jako ekstrakt).
W medycynie ludowej infuzję kobylaka stosuje się w szkorbutach, wrzodziejącym zapaleniu jamy ustnej, zapaleniu dziąseł.
Liście szczawiu końskiego zbierane w okresie kwitnienia są stosowane jako środki ściągające (w małych dawkach), hemostatyczne, przeciwzmarszczkowe na zapalenie okrężnicy, zapalenie jelit i hemoroidy.
opracowanie: jeremiasz o.
Żródło: zagraniczne domeny publiczne
